Rozmowa z Marią Macieją Dyrektor Klubu Szachowego Polonia Warszawa
Tak się jakoś utarło, że jak chcemy porozmawiać ku pokrzepieniu serc o byłych i obecnych sukcesach sportowców Polonii Warszawa, to z łezką w oku wracamy do niemal już zapomnianych trofeów piłkarzy czy koszykarzy, ewentualnie cieszymy się z kwietniowego awansu koszykarek do ekstraklasy, ale to przecież szachiści oprócz pływaków stanowią dwie najbardziej utytułowane sekcje naszego Klubu. Proszę nam nieco przybliżyć historię i teraźniejszość klubu szachowego Polonia Warszawa w kontekście osiągnięć sportowych.
Historia szachistów Polonii jest naprawdę imponująca, a do ich największych sukcesów w latach 1991-2012 należą:
Zdobycie w latach 1997, 1999, 2001, 2003 i 2005 tytułu Klubowego Wicemistrza Europy, a w roku 2002 brązowego medalu.
Zdobycie dwunastu tytułów Drużynowego Mistrza Polski, pięciu tytułów Drużynowego Wicemistrza Polski i dwóch brązowych medali DMP.
Zdobycie czterdziestu dwóch medali w Indywidualnych Mistrzostwach Polski, w tym trzynastu złotych (Mateusz Bartel, Agnieszka Brustman, Joanna Dworakowska, Jacek Gdański, Beata Kądziołka, Michał Krasenkow, Bartłomiej Macieja, Tomasz Markowski, Bartosz Soćko, Monika Soćko, Aleksander Wojtkiewicz).
Zdobycie przez arcymistrza Bartłomieja Macieję – jako jedynego w historii polskich szachów – tytułu mistrza Europy (2002).
Z kolei w latach 2004-2015 juniorzy w barwach MKS Polonia i następnie Klubu Szachowego Polonia Warszawa aż 8 razy wygrali ogólnopolskie współzawodnictwo sportowe w dyscyplinie szachy. Juniorzy i młodzieżowcy Polonii zdobywali medale w mistrzostwach świata (Beata Kądziołka, Michał Olszewski, Jan Piński, Bartłomiej Macieja), w mistrzostwach Europy (Mateusz Bartel, Anna Gasik, Hanna Leks, Beata Kądziołka, Ewa Harazińska, Maria Leks) i zgromadzili ponad 40 medali w mistrzostwach Polski w szachach klasycznych, szybkich i błyskawicznych.
Pamiętam taki piękny dzień w Polonii, kiedy po powrocie z medalami z kolejnych Pucharów Europy kibice piłki nożnej zaprosili nas na mecz, w przerwie meczu wręczyli nam na murawie boiska drobne upominki i zaśpiewali „Polonia, Polonia wielka jest w szachach”. Wtedy czułam, że środowisko sportowe Polonii jest zintegrowane i tworzy Wielką Polonię.
Obecnie Klub Szachowy Polonia Warszawa prowadzi działalność w zakresie szkolenia i współzawodnictwa sportowego praktycznie wyłącznie na rzecz juniorów, których mamy w Klubie co roku około stu. Oni podążają śladami arcymistrzów. Przykładem jest Filip Klim – aktualny mistrz Polski do lat 12. Brak sponsora uniemożliwia powrót do „złotych lat Szachowej Polonii”.
Wybaczy nam Pani jeśli kolejne pytanie będzie bardziej osobiste. Proszę nam wytłumaczyć, jaka była rola Pani śp. Małżonka Jana Maciei w stworzeniu potęgi polonijnych szachów? Interesuje nas jego wkład i wpływ na rozwój klubu szachowego i Fundacji Szachowej im. Generała Sosnkowskiego, ale także zapatrywanie na cały Klub Polonia i ideę integracji środowiska polonijnego, której był wierny przez całe swoje życie.
Mój Mąż miał w swoim charakterze wielką pasję działania na rzecz powiększania res communis. Był człowiekiem, który wyniósł szachy warszawskiej Polonii i Polski na europejskie salony. Był głównym architektem sukcesów, o których już opowiedziałam. W swej działalności szachowej przekonał do wspierania szachów elity świata kultury, nauki i biznesu, o czym świadczy Rada Programowa Fundacji (profesorowie: Jerzy Buzek, Dariusz Filar, Stanisław Gomułka, Sylwester Porowski, Jerzy Woźnicki, Krzysztof Zanussi, senator Marek Borowski, Henryk Wujec, prezes Związku Banków Polskich Krzysztof Pietraszkiewicz, b. minister Andrzej Lipko).
Środowisko działaczy szachowych Polonii, któremu przewodził, zorganizowało w latach 1990-2017 m.in. ponad 50 wielkich, międzynarodowych imprez szachowych, na które co roku przyjeżdżało do Warszawy ponad tysiąc zawodników z kilkudziesięciu krajów Europy i świata. W turniejach wystąpiły wybitne gwiazdy światowych szachów (m.in. Wiktor Korcznoj, Anatoli Karpow, Vishy Anand, Magnus Carlsen, Judit Polgar, Wasyli Iwańczuk, Lewon Aronian, Nigel Short) oraz czołówka polskich arcymistrzów, a wśród nich m.in. Radosław Wojtaszek, Jan Krzysztof Duda, Michał Krasenkow, Bartłomiej Macieja, Monika i Bartosz Soćkowie, Mateusz Bartel, Kacper Piorun. W pojedynkach szachowych z gwiazdami mogli się zmierzyć amatorzy gry królewskiej, gdyż otwarta formuła turniejów umożliwiała udział każdemu zawodnikowi, bez względu na wiek i posiadany ranking szachowy (występowali zawodnicy w wieku 5-89 lat). Aby historia tych imprez szachowych nie poszła w zapomnienie, Fundacja wydała album dokumentalno-fotograficzny „Królewska gra w stolicy. Wielkie imprezy szachowe w Warszawie w latach 1990-2016”.
Jan Macieja był jednym z najważniejszych działaczy szachowych w Warszawie, m.in.:
Członkiem Zarządu Klubu Sportowego Polonia Warszawa.
Wiceprezesem Polskiego Związku Szachowego w latach 2003-2004.
Prezesem Klubu Szachowego Polonia Warszawa w latach 2004-2014.
Założycielem Fundacji Szachowej im. gen. Kazimierza Sosnkowskiego (organizacja pożytku publicznego; poprzednia nazwa: Fundacja na Rzecz Wspierania Szachów w Warszawie).
Jak w tym kontekście zapatruje się Pani na zgłoszone w ostatnim czasie przez klub koszykarski SKK Polonia inicjatywy, aby razem zatroszczyć się o zapewnienie wszystkim sekcjom naszego klubu, tym istniejącym i tym chcącym się reaktywować, godnych warunków do funkcjonowania i rozwoju w nowo projektowanym kompleksie obiektów klubowych przy Konwiktorskiej? Taka okazja może się nie powtórzyć przez kolejne 110 lat.
A już myślałam, że epoka „barakowa” będzie trwać wiecznie. (uśmiech) Znam stanowisko SKK Polonia i pozostałych sekcji oraz stowarzyszeń starających się o Halę Koszykarską i Budynek Międzypokoleniowego Centrum Sportu i mocno je popieram. Marzę o tym, żeby nasze polonijne baraki zamienić na nowoczesne centrum sportu. Dzisiaj jestem przekonana, że zaangażowanie władz sportowych Miasta oraz nasza, środowiskowa determinacja doprowadzą do realizacji projektu „Wielkiej Polonii”. No po prostu tak musi wreszcie być, bo innego wyjścia nie ma.
Zakładając, że plany infrastrukturalne uda się zrealizować, jakiej przyszłości możemy się spodziewać ze strony klubu i fundacji szachowej? W jakich kierunkach będzie realizowana Wasza działalność? Organizacja turniejów, szkolenie młodzieży, wychowywanie kolejnych arcymistrzów?
„Szachowa Polonia” (szczegóły na stronie: www.poloniachess.pl) to marka uznana w Warszawie, Polsce i Europie. Będziemy zatem kontynuować naszą tradycję, tj. prowadzić szkolenia i brać udział w ogólnopolskim, mazowieckim i warszawskim współzawodnictwie sportowym (to są główne zadania Klubu) oraz poprzez działalność Fundacji organizować wakacje z szachami dla dzieci i młodzieży. A także międzynarodowe i lokalne imprezy szachowe, które zapewnią wszystkim miłośnikom gry królewskiej – niezależnie od wieku i posiadanego rankingu szachowego – alternatywę aktywnego spędzania czasu wolnego.
Dziękujemy za rozmowę.
Fot. archiwum Jana Maciei