Ludwik Eugeniusz Matawowski

Zapewne w historii każdego zasłużonego klubu znaleźć można różne „białe plamy” – niewyjaśnione sprawy sprzed lat, niezidentyfikowanych zawodników, brak szczegółowych informacji o konkretnych meczach. Tak też jest w przypadku Polonii – i dotyczy to nie tylko początków działalności klubu, ale też np. okresu gry w III lidze w czasach PRL-u. Jedną z takich zagadek z przeszłości, dzięki staraniom Koła Miłośników Historii Polonii Warszawa, udało się niedawno rozwikłać.

Od dawna wiemy, kto był pierwszym bramkarzem Polonii Warszawa w pionierskim okresie lat 1911-1913. W wielu miejscach podawane było jego nazwisko: Matawowski. Ale właśnie – znaliśmy tylko jego nazwisko, w żadnym ze źródeł nie było zamieszczone jego imię. Poczynając od słynnego notarialnego oświadczenia o początkach klubu, złożonego w 1959 roku przez Jana Gebethnera, Janusza Mücka, Jerzego i Tadeusza Grabowskich oraz Jana Habicha, gdzie wśród 23 wymienionych zawodników „pierwszej” Polonii, tylko trzech nie ma podanego imienia – w tym właśnie Matawowski. Tadeusz Grabowski w książce „Z lamusa warszawskiego sportu” podaje jedynie informację, że nosił on przydomek „Matus” oraz wspomina, że ukończył szkołę Zgromadzenia Kupców, po czym – razem z innymi piłkarzami Polonii – zapisał się na Kursy Zielińskiego, które były początkiem Wyższej Szkoły Handlowej w Warszawie.

Właśnie informacje o edukacji Matawowskiego pozwoliły ostatecznie dotrzeć do szczegółowych danych na jego temat – choć wyjaśnienie sprawy zajęło kilka lat. O fałszywych tropach nie będę pisał – kilku „namierzonych” Matawowskich zostało, po dokładnej weryfikacji, wykluczonych. Niestety w bardzo bogatych archiwach Szkoły Głównej Handlowej nie było śladu takiej osoby – choć na listach absolwentów są inni wspomniani przez Grabowskiego piłkarze Polonii. Albo więc Matawowski kursów tych ostatecznie nie ukończył, albo Grabowski pomylił się w tym zakresie.

Trzeba było więc sprawdzić pierwszy trop – ukończenie szkoły Zgromadzenia Kupców. I to był trop właściwy – w „Kurjerze Warszawskim” z 28.06.1913 udało się odnaleźć informację z nazwiskami abiturientów 7-klasowej szkoły handlowej Zgromadzenia Kupców. Wśród nich wymieniony był Ludwik Metawowski. Niewielka różnica w nazwisku (Metawowski/Matawowski), ale był to już konkret – szczególnie, że na liście był także Tadeusz Trojanowski, również piłkarz Polonii z tego okresu.

Pozostało więc upewnienie się, że Ludwik Matawowski jest właśnie poszukiwaną przez nas osobą. Udało się to potwierdzić dzięki dotarciu do następujących dokumentów:

– akt zawarcia małżeństwa z 29.11.1920 roku, ze szczegółowymi informacjami na temat naszego bramkarza,

– opublikowane w „Dzienniku Personalnym” Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 19 z 22.07.1927 zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej o mianowaniach na stanowiska podporuczników – na liście m.in. „pchor. Matawowski Ludwik Eugeniusz” wraz z podaną datą urodzenia.

Czego dowiedzieliśmy się z tych dokumentów? Ludwik Eugeniusz Matawowski urodził się w Warszawie 27 lipca 1893 roku (gdy powstawała Polonia w 1911 roku miał więc 18 lat). Jego ojcem był Stanisław Matawowski, matką – Marianna Matawowska, z domu Naper. 29 listopada 1920 roku zawarł w parafii Wszystkich Świętych małżeństwo z 18-letnią Janiną Ostrowską, studentką Uniwersytetu Warszawskiego. Sam Matawowski w tymże 1920 roku był studentem Politechniki (co by wyjaśniało brak jego nazwiska w archiwach SGH).

Niewiele wiemy o późniejszych losach Ludwika Matawowskiego. Na pewno 21 kwietnia 1923 roku urodził się syn Ludwika i Janiny – Lech Matawowski. Jego życiorys znamy dokładniej – był działaczem Związku Walki Młodych, oficerem Gwardii Ludowej i Armii Ludowej, powstańcem warszawskim (z jego szczegółowym biogramem zapoznać można się na stronie Muzeum Powstania Warszawskiego www.1944.pl).

Dlaczego ustalenie tego imienia było tak ważne? Oczywiście każdy piłkarz Polonii zasługuje na zgromadzenie o nim wszelkich dostępnych informacji. Tylko tu mamy sytuację szczególną – to nie tylko piłkarz pionierskiego okresu klubu, to bramkarz, który bronił w historycznym, pierwszym meczu Polonii 19.11.1911 roku. z Koroną Warszawa. Niestety nie wiemy, w ilu dokładnie meczach bronił LUDWIK Matawowski. Niektóre fakty wciąż wymagają odkrycia w toku prowadzonych cały czas badań.

Poloniści po raz pierwszy w czarnych koszulach – 23 lutego 1913 roku, po wygranym 4:0 meczu z Koroną Warszawa.
Stoją od lewej: Janusz Mück, Julian Witkowski, Ryszard Siarkiewicz, Stefan Giełdziński, Ciołkowski, Stefan Dąbrowski, Wacław Trojanowski, Mieczysław Świątkowski, Tadeusz Groszkowski, Olgierd Grabowski, siedzi bramkarz Ludwik Matawowski.