W poprzednim numerze „PoloniiOle” pozwoliłem sobie skreślić kilka słów na temat upamiętnienia generała Kazimierza Sosnkowskiego. Pomysł spotkał się ze znaczącym odzewem. W rozmowach wskazywano na potrzebę upamiętnienia postaci naczelnego Wodza, a także prezesa Polonii Warszawa (ten fakt w wielu przypadkach jest mniej znany).
Zamiar upamiętnienia postaci generała Kazimierza Sosnkowskiego oraz wybitnych sportowców związanych z Polonią Warszawa nabrał nowego znaczenia w związku z modernizacją terenów przy ul. Konwiktorskiej 6 ,jakie ostatnio przy K6 przedstawiła Renata Kaznowska – zastępca prezydenta m.st. Warszawy. Temat będzie szeroko omawiany na innych stronach gazety. Jednakże przyspieszenie prac pozwala spojrzeć na kwestie upamiętnienia z nowej perspektywy.
Jak można wnioskować po konferencji pierwszymi elementami zmian będą przygotowanie projektu budowlanego obejmującego modernizację terenów oraz negocjacje w sprawie formuły partnerstwa publiczno-prywatnego. Na terenie pomiędzy stadionem a ul. Bonifraterską powstaną dwa budynki kubaturowe. Hala sportowa dla ok. 1,2 tys. widzów, w której rozgrywane będą mecze koszykówki oraz Centrum Wsparcia Sportu z dodatkowymi powierzchniami sportowymi. Zapewne jednym z pierwszych celów będzie wybudowanie hali sportowej by koszykarki SKK Polonia Warszawa mogły grać przy ul. Konwiktorskiej za kilka lat. Będzie się to wiązało z przebudową obecnego terenu w związku z zamiarem wybudowania parkingu podziemnego m.in. pod historycznym placem (oraz oboma budynkami) na ok. 775 samochodów.
Taka przebudowa to okazja na nadanie nowej formy temu terenowi, który mógłby godnie upamiętnić nie tylko generała Kazimierza Sosnkowskiego, ale także Tadeusza Gebethnera czy też wybitnych sportowców Polonii Warszawa. Nie bez kozery w poprzednim artykule na ten temat odnośnie do upamiętnienia pojawiła się liczba „11”. Zapewne wielu czytelników odniosło ją do symbolicznej jedenastki znanej z boisk piłkarskich. Dla mnie, owa 11 byłaby symbolicznym wspomnieniem legendarnych niezłomnych żołnierzy Powstania Warszawskiego, poległych na terenie stadionu podczas drugiego natarcia na Dworzec Gdański, które zostało przeprowadzone 20/21 sierpnia i 21/22 sierpnia 1944 r. Jak relacjonowała Anna Szarzyńska-Rewska ps. „Renata”: rano [22 sierpnia-red.], na boisko Polonii wjechał niemiecki czołg i miażdżył gąsienicami leżących na murawie rannych, których nie zdołano wynieść spod morderczego ognia (gazeta „Polska The Times” – 9 sierpnia 2019 – wydanie internetowe).
Decyzję co do formy upamiętnienia wspomnianych powyżej wybitnych postaci związanych z klubem oraz osób, które powinny być upamiętnione na „Alei Gwiazd Polonii Warszawa” powinien w pierwszej kolejności podjąć społeczny komitet budowy pomnika generała Kazimierza Sosnkowskiego. Oczywiście powinno się to odbyć po zasięgnięciu opinii wszystkich środowisk i sekcji klubu.
Forma upamiętniającego Kazimierza Sosnkowskiego pozostaje otwarta. Można zastanowić się nad klasycznym pomnikiem składającym się z cokołu i postaci albo też może to być postać Naczelnego Wodza „na poziomie ulicy”, dostępna dla każdego, jak to mamy miejsce z pomnikiem Feliksa Stamma niedaleko Hali Gwardii czy pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego przy Belwederze. Pomnik powinien być umiejscowiony przed stadionem by każda osoba przechodząca ulicą mogła oddać hołd temu wybitnemu Polakowi.
Należy liczyć się z tym, że taka inicjatywa upamiętnienia może być dyskutowana na posiedzeniu nowo powołanego Zespołu ds. wznoszenia pomników i realizacji upamiętnień na terenie m.st. Warszawy. Zasiadają w nim m.in. urzędnicy z Stołeczny Konserwator Zabytków, Biura Architektury i Planowania Przestrzennego oraz Biura Kultury m.st. Warszawy, a także radni w Radzie Warszawy. Ów zespół może zalecić przeprowadzenie konsultacji społecznych w tej kwestii, a nawet wskazać na konieczność wyłonienia formy upamiętnień na drodze konkursu, co może wydłużyć całą procedurę.
Dlatego, jak najszybsze powołanie społecznego komitetu budowy pomnika jest konieczne. Nie chciałbym wskazywać konkretnej osoby, ale powinna być to postać związana z Polonią Warszawa, znająca jego historię na wskroś, rozpoznawalna w środowisku historyków, w tym historyków sportu. Jej renoma powinna ułatwić relacje z Wojskowym Biurem Historycznym im. Gen. K. Sosnkowskiego w Warszawie. Poparcie takiej instytucji miałoby wielkie znaczenie dla idei upamiętnienia generała i innych osób związanych z Polonią.
Oczywiście upamiętnienie wspomnianych wyżej postaci to nie powinien być jedyny cel komitetu. Jednakże tej kwestii chciałbym poświęcić artykuł w kolejnym numerze „Polonii Ole”.
Moim marzeniem jest by cały pomysł urzeczywistnił się najpóźniej do dnia 15 sierpnia 2028 roku, kiedy to 100 lat wcześniej w rocznicę Cudu nad Wisłą” rozegrano pierwszy mecz Polonii przy ul. Konwiktorskiej. A czasu wbrew pozorom nie jest wiele.
Robert Trzaska
